Эсперанта/Альфабэт
Эспэранта выкарыстоўвае лацінскі альфабэт за выключэньнем літараў q, w, x, y, затое ёсьць літары з дыякрытычнымі знакамі: ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ, агулам 28 літараў:
a — а | b — б | c — ц | ĉ — ч | d — д | e — э |
f — ф | g — ґ | ĝ — дж | h — г | ĥ — х | i — і |
j — й | ĵ — ж | k — к | l — л | m — м | n — н |
o — о | p — п | r — р | s — с | ŝ — ш | t — т |
u — у | ŭ — ў | v — в | z — з |
Эспэранцкія гукі вымаўляюцца гэтаксама як і ў беларускай мове. Словы чытаюцца, як і пішуцца: адна літара — адзін гук. Націск заўжды на перадапошнім складзе слова. Гукі [j] і [ŭ] лічацца зычнымі і складаў не ствараюць, яны ўтвараюць дыфтонг з папярэдняй ці наступнай галоснай. Беларусам трэба пазьбягаць аканьня, яканьня, дзеканьня ды цеканьня, камбінацыі di і ti можна чытаць як [ды] і [ты].
Назвы зычных літараў утвараюцца пры дапамозе канчатку -o (як назоўнікі), галосныя называюцца сваім гукам.
Для запісу і адлюстраваньня спэцыфічных эспэранцкіх літар з дыякрытыкамі выкарыстоўваюць юнікод (Unicode). Тыя, хто карыстаецца праграмамі, якія не падтрымліваюць юнікод, запісваюць эспэранцкія літары пры дапамозе дыграфаў. Найбольш пашыраныя:
- т. зв. фундамэнтальны, рэкамэндаваны Замэнгофам: ch, gh, hh, jh, sh, u;
- x-мэтад (найбольш часты ў інтэрнэце і ў электронным ліставаньні): cx, gx, hx, jx, sx, ux;
- розныя іншыя: пры дапамозе апострафа ' , крышачкі ^ , ці шляхам ужываньня астатніх літар лацінскага альфабэту.
Існуе спроба стварыць кірылічную азбуку для эспэранта (Кирила есперанто-центро).
Пры пісьме перанос слова на іншы радок — адвольны, звычайна (але не абавязкова) па мяжы складаў.