Эсперанта/Назоўнік: Розніца паміж версіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вікіфікацыя
Jarash (размовы | уклад)
Катэгорыя, пунктуацыя, спасылка.
Радок 10:
|}
 
Іншыя склоны перадаюцца пры дапамозе прыназоўнікаў (гл. [[ЗспэрантаЭспэранта/Прыназоўнік|ніжэйпрыназоўнікаў]]).
 
Канчатак '''-o''' можа быць заменены на ''апостраф'' (''' ' '''). Пры гэтым колькасьць складоў скарачаецца, але націск у слове застаецца на той самай літары (то бок ужо не на перадапошнім, а на апошнім складзе). Гэта часта выкарыстоўваецца ў паэзіі, дзеля захаваньня рытму, рыфмы:
Радок 16:
 
== Уласныя назоўнікі ==
Уласныя назоўнікі (назоўнікі, якія абазначаюць назвы, асобаў, імёны і падда т. п.) пішуцца зь вялікай літары. Найбольш вядомыя і пашыраныя імёны маюць свае адпаведнікі на эспэранта (''Petro, Ŝekspiro, Varsovio, Dnepro''). Астатнія альбо запісваюць пры дапамозе эспэранцкага альфабэту (эспэрантызуюць) з магчымым даданьнем канчатку назоўніка, альбо пакідаюць у арыгінальнай форме і пазначаюць прыкладнае вымаўленьне пры дапамозе эспэранцкіх літар:
''Henrу Becque (Anri' Bek)'', ''mi vizitis Mazyr-on'' (я наведаў Мазыр). <br>
 
Сустракаецца напісаньне жаночых імёнаў з канчаткам '''-a''': ''Alona, Janka, Maria''. Гэта дапушчальна — бо іх можна разглядаць як неэспэрантызаваныя формы. Нармальным зьяўляецца пісаць усе імёны (а гэта ёсьць назоўнікі) з канчаткам '''-a''': ''Mario, Klaro, Sofio''.
 
Грамататычная катэгорыя ''род'' не існуе ў эспэранта. Назоўнікі, якія абазначаюць людзей і жывёл, падзяляюцца на тры групы, згодна іх полу:
* нэўтральныя: ''besto'' (жывёла), ''persono'' (асоба), ''hundo'' (сабака), ''gasto'' (госьць), ''ministro'' (міністар), ''japono'' (японец);
* мужчынскія: ''viro'' (мужчына), ''patro'' (бацька), ''caro'' (цар), ''abato'' (абат), ''taŭro'' (бык), суфікс ''-iĉ-'';
* жаночыя: ''femalo'' (самка), ''damo'' (дама), ''nimfo'' (німфа), ''muzo'' (муза), ''madono'' (мадона), суфіксы ''-in-'' і ''-nj-''.
 
== Артыкль ==
Радок 32:
 
Артыкаль зьмяшчаецца перад назоўнікам, ці перад словамі, якія апісваюць назоўнік (прыметнікі-эпітэты), але пасьля прыназоўнікаў:
: ''en '''la''' tria blanka domo'' — у трэцім белым доме.
У выпадку імёнаў з нумарамі традыцыйна артыкль ужываецца пасьля назоўніка і перад эпітэтам:
: ''papo Leono '''la''' Deka'' — папа Леў дзясяты
Артыкль '''не''' ўжываецца, калі назоўнік ужо мае іншае азначэньне, як напрыклад прыналежны займеньнік або перад імем уласным:
: <strike>la</strike> tiu domo, <strike>la</strike> mia kapo, <strike>la</strike> Francisko — той дом, мая галава, Францішак.
 
Прадстаўнікам тых моў, у якіх няма артыкля, на пачатку вывучэньня мовы можна яго не ўжываць. Але варта памятаць, што не пазначаны артыкль таксама мае сэнс: «вы ня ведаеце, пра што/каго я кажу», або «ня важна пра каго», «нейкі».
 
[[Катэгорыя:ЭспэрантаЭсперанта|Назоўнік]]