Эсперанта/Займеньнік: Розніца паміж версіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др dікіфікацыя
Jarash (размовы | уклад)
Катэгорыя, арфаграфія, пунктуацыя
Радок 1:
* Займеньнікі ''першай асобы'': '''mi''' — я; '''ni''' — мы.
* Займеньнікі ''другой асобы'': '''vi''' — ты, вы, Вы; '''ci''' — ты <br>.
: Займеньнік '''ci''' ўжываецца вельмі рэдка, каб падкрэсьліць інтымнасьць, фамільярнасьць ці зьнявагу. Займеньнік vi ўжываецца ўнівэрсальна і для адзіночнага, і для множнага лікаў.
* Займеньнікі ''трэцяй асобы'': '''ĝi''' — яно; '''li''' — ён; '''ŝi''' — яна; '''ili''' — яны. <br>
: Займеньнік '''ĝi''' ўжываецца для замены неадушаўлёных назоўнікаў, а таксама і для тых адушаўлёных, якія не адлюстроўваюць полу асобы ці істоты (дзеці, жывёлы).
* ''Безасабовы займеньнік'': '''oni''' — выкарыстоўваецца, калі не пазначана дзеючая асоба: oni diras, ke ... — гавораць, што ...
* ''Зваротны займеньнік'': '''si''' — ужываецца ва ўскосных склонах: вінавальны '''sin''' — сябе; давальны '''al si''' — сабе, і г. д.
* ''Прыналежныя займеньнікі'' ўтвараюцца пры дапамозе канчатку прыметнікаў '''-a''': '''mia''' — мой, мая, маё, '''ilia''' — іхні. Яны зьмяняюцца па склонах, ліках і дапасуюцца да адпаведных назоўнікаў, як і прыметнікі: via libro — твая кніга, vian libron — тваю кнігу, viaj libroj — твае кнігі, viajn librojn — (бачу) твае кнігі. <br>
: Прыналежны займеньнік '''sia''' выкарыстоўваецца толькі ў трэцяй асобе. <br>
: Mi donas al vi '''mian''' libron — Я даю вам сваю (маю) кнігу<br>.
: Vi donas al mi '''vian''' libron — Вы даяце мне сваю (Вашу) кнігу<br>.
: Ni donas al vi '''nian''' libron — Мы даём вам сваю (нашу) кнігу<br>.
Але:<br>
: Li donas al mi '''sian''' libron — Ён дае мне сваю кнігу<br>.
: Li donas al mi '''lian''' libron — Ён дае мне яго (кагосьці іншага) кнігу<br>.
: Ili donas al mi '''sian''' libron — Яны даюць мне сваю кнігу.
 
Усе згаданыя займеньнікі скланяюцца як назоўнікі, у вінавальным склоне пры дапамозе канчатку '''-n''', іншыя склоны пры дапамозе прыназоўнікаў: '''min''' — мяне, '''al ŝi''' — ёй, '''per si''' — сабою.
Радок 101:
 
З гэтымі займеньнікамі ўжываюцца словы: '''ajn''' для прыданьня большай неакрэсьленасьці і '''ĉi''' для абазначэньня большай блізасьці:
:'''ie ajn''' — дзе бы ні, '''kiu ajn''' — хто б ні <br>.
:'''tiu''' — той, '''tiu ĉi = ĉi tiu''' — гэты; '''tie''' — там, '''tie ĉi = ĉi tie''' — тут.
 
Радок 117:
== Зьмяненьне ==
 
Таблічныя займеньнікі і прыслоўяпрыслоўі, якія маюць канчаткі '''-u, -o, -a''', скланяюцца як назоўнікі і прыметнікі: множны лік пазначаецца пры дапамозе '''-j''', вінавальны склон '''-n'''.
: Kion vi volas? — Што ты хочаш?
: Neniaj problemoj nin haltos — Ніякія праблемы нас ня спыняць.
Радок 124:
: ĉitieaj — тутэйшыя
 
[[Катэгорыя:ЭспэрантаЭсперанта|Займеньнік]]