Эсперанта/Суфіксы: Розніца паміж версіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
пачатак |
Brubaker610 (размовы | уклад) др вікіфікацыя |
||
Радок 2:
== aĉ ==
Суфікс '''-aĉ-''' паказвае дрэнную якасьць, зьняважлівыя ці пагардлівыя адносіны.
: domo = дом — '''domaĉo''' = халупа
: ĉevalo = конь — '''ĉevalaĉo''' = кляча
Радок 8:
== ad ==
Суфікс '''-ad-''' паказвае паўторнасьць, працягласьць дзеяньня, а таксама ўтварае назвы дзеяньняў ад назоўных слоў.
: viziti = наведаць — '''vizitadi''' = наведваць (неаднаразова)
: pafo = стрэл — '''pafado''' = страляніна, стральба
Радок 16:
== aĵ ==
Суфікс '''-aĵ-''' = ''нешта канкрэтнае'', абазначае рэч ці прадмэт, які мае ўласьцівасьці, якасьці або зроблены з матар'ялу згаданаму ў корані слова.
: dolĉa = салодкі — '''dolĉaĵo''' = прысмак, ласунак
: nova = новы — '''novaĵo''' = навіна
Радок 36:
== ar ==
Суфікс '''-ar-''' паказвае сукупнасьць аднародных прадметаў.
: vorto = слова — '''vortaro''' = слоўнік
: arbo = дрэва — '''arbaro''' = лес
Радок 45:
== ĉj ==
Суфікс '''-ĉj-''' выкарыстоўваецца для ўтварэньня памяншальных мужчынскіх імёнаў. Пры гэтым магчымае адкіданьне некалькіх літар на канцы корня.
:Petro = Пётар — '''Pecĵo''' = Пеценька
:patro = тата — '''paĉjo''' = татачка
Радок 58:
== ec ==
Суфікс '''-ec-''' паказвае на абстрактны стан, якасьць ці ўласьцівасьць.
: bela = прыгожы — '''beleco''' = прыгажосьць
: juna = малады — '''juneco''' = маладосьць
Радок 83:
== em ==
Суфікс '''-em-''' паказвае на схільнасьць ці звычку.
: babili = балбатаць — '''babilema''' = балбатлівы
: postuli = патрабаваць — '''postulema''' = патрабавальны
Радок 98:
== er ==
Суфікс '''-er-''' абазначае дробную састаўную часьцінку чагосьці.
: sablo = пясок — '''sablero''' = пясчынка
: polvo = пыл — '''polvero''' = пылінка
Радок 121:
== id ==
Суфікс '''-id-''' абазначае дзіця, нашчадка.
: koko = певень — '''kokido''' = кураня
: kato = кот — '''katido''' = кацяня
Радок 142:
== iĝ ==
Суфікс '''-iĝ-''' абазначае ''рабіцца або стаць якімсьці'', пераход у новы стан. Тое, што стаіць перад суфіксам, паказвае вынік зьмены. (Гл. [[#ig|-ig-]]).
: bela = прыгожы — '''beliĝi''' = папрыгажэць
: pala = бледны — '''paliĝi''' = пабляднець
Радок 153:
== il ==
Суфікс '''-il-''' азначае ''прылада, інструмант, сродак''.
: tranĉi = рэзаць — '''tranĉilo''' = нож
: flugi = лётаць — '''flugilo''' = крыло
Радок 163:
== in ==
Суфікс '''-in-''' абазначае істоту жаночага полу (Гл. [[Эспэранта/Прыстаўкі#vir|vir-]]).
: viro = мужчына — '''virino''' = жанчына
: koko = певень — '''kokino''' = курыца
Радок 186:
== ism ==
Суфікс '''-ism-''' абазначае вучэньне, палітычная дактрына ці сыстэма, рэлігійная догма ці напрамак у навуцы, мастацтве.
: Kristano = хрысьціянін — '''Kristanismo''', '''Kristismo''' = хрысьціянства
: vegetara = вегетарыянскі — '''vegetarismo''' = вегетарыянства
Радок 193:
== ist ==
Суфікс '''-ist-''' абазначае прафэсію ці занятак, альбо прыналежнасьць да якога-небудзь руху ці цячэньня.
: kanti = сьпяваць — '''kantisto''' = сьпявак
: Esperanto = эспэранта — '''esperantisto''' = эспэрантыст
Радок 200:
== nj ==
Суфікс '''-nj-''' выкарыстоўваецца для ўтварэньня памяншальных жаночых імёнаў. Пры гэтым магчымае адкіданьне некалькіх літар на канцы корня.
:patrino = маці — '''panjo''' = маманька
:Maria = Марыя — '''Manjo''' = Маня
== obl ==
Суфікс '''-obl-''' ужываецца для стварэньня кратных лічэбнікаў.
: dua = другі — '''duobla''' = двайны
: tri = тры — '''trioble''' = тройчы
Радок 212:
== on ==
Суфікс '''-on-''' ужываецца для стварэньня дробавых лічэбнікаў.
: tri = тры — '''triono''' = траціна
: du = два — '''duone''' = напалову
Радок 225:
== uj ==
Суфікс '''-uj-''' мае тры значэньні:
* '''ёмістасьць для чагосьці'''
: mono = грошы — '''monujo''' = кашалёк, партманэтка
Радок 240:
== ul ==
Суфікс '''-ul-''' абазначае асобу, якая валодае якасьцю, паказанай у корані.
: bela = прыгожы — '''belulo''' = прыгажун, '''belulino''' = прыгажуня
: antaŭ = перад — '''antaŭulo''' = папярэднік
Радок 249:
== um ==
Суфікс '''-um-''' не мае акрэсьленага значэньня, ён прызначаны для стварэньня слоў, якія неяк зьвязаны з тым, што стаіць перад ім. Кожнае слова, утворанае пры дапамозе гэтага суфікса трэба вучыць асобна.
: aero = паветра — '''aerumi''' = праветрываць
: folio = ліст — '''foliumi''' = гартаць
Радок 257:
: dek = дзесяць — '''dekuma''' nombrosistemo = дзесятковая сыстэма зьлічэньня
: '''umi''' = рабіць нешта неакрэсьленае, дзіўнае, непрыстойнае. ''Займацца гэтым''.
[[Катэгорыя:Эспэранта|Суфіксы]]
| |||