Вандроўкі па Польшчы, Расіі, Швэцыі і Даніі: Розніца паміж версіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MaximLitvin (размовы | уклад) др →Вандроўкі па Польшчы, Расіі, Швэцыі і Даніі, Вільям Кокс: упарадкаваная выява |
|||
Радок 7:
Трохі пра кнігу: http://www.pozirk.org/?p=881
Калі ласка, каардынуйце працу над артыкулам з намі - pozirkgblog [малпа] gmail.com, а таксама пазначайце прычыны значных зьменаў ў тэксьце. Дзякуй усім за дапамогу!
== Уступ - ад перакладчыкаў ==
------------------------------------------------------------------
Візыт у Гродна, 13 жніўня 1792
------------------------------------------------------------------
Мы ніколі не даведаемся, хто хадзіў на прыём да гарадзенскага доктара Заменгофа, чакаў у прыемным пакоі за фіранкай, пакуль гэты сьмешны чалавек у акулярах марнаваў працоўныя гадзіны на формы дзеясловаў, прыдумляючы мову эсперанта ў кабінэце ля кляштара езуітаў, за рогам крывой вулачкі, што ішла ад Рынку да Гарадніцы.
Мы ніколі ня пачуем, як званы гарадзенскай Фары Вітаўта клічуць людзей
з старога места, з падолу, нават з занёманскай далёкай часткі -- з
нашай Палестыны -- на божую імшу, не сустрэнем майстроў з вуліцы
Гарбарскай, не пабачым шыльды на нашай мове "Саматужная майстэрня
Міколы М..", бо нічога гэтага не існуе, і нават мапы і малюнкі мала
што раскажуць.
Мае аднаклясьнікі бухаюць гарэлку Советскій Союз на той частцы
наберажнай, якую калісьці называлі Stabula Regiae.
Мы ніколі не пройдзем па алеі экзатычных амэрыканскіх кветак,
засаджанай адданым навукоўцам і настаўнікам Жылібэрам (зараз там
гарыць Вечны агонь і клеяць дзевак малыя гопнікі) -- амаль увесь
батанічны сад вывезьлі ў Вільню пасьля трэцяга падзелу Рэчы
Паспалітай.
Але я адкрываю старонку старой кнігі -- і англічанін зь сьмешным
прозьвішчам Кокс распавядае пра сустрэчу з каралём Станіславам
Аўгустам, які з болем пераказаў яму гісторыю расейскіх інтрыг падчас
першага падзелу Польска-Літоўскай дзяржавы. Да другога падзелу яшчэ
колькі гадоў, і Кокс пасьпее сустрэць усіх, хто імкнуўся зрабіць
Гродна разьвітым і культурным горадам: брытанца запрашае на вячэру
славуты батанік Жылібэр, а гарадзенскі адміністратар Тызэнгаўз таксама
прыме яго пасьля мясовага сойміка ў сябе і запросіць на баль. Кокс
акуратна ўсё занатуе і потым не без іроніі перакажа нам: і як пыхлівыя
шляхціцы танчылі ў палацах і хваліліся шаблямі, і як прыгонныя рабочыя
мануфактураў рабілі стрэльбы, сушылі воўну і рабілі упрыгожаньні зь
ядвабу ў пераробленых стайнях-мануфактурах. Прыгонная праца надзвычай
малаэфектыўная, адзначыць ён, але мясцовыя паны баяцца даваць рабочым
волю, бо баяцца, каб кваліфікаваныя майстры не паўцякалі ад іх.
Мне ня так горка нават, што яшчэ адну з гэтых каралеўскіх
стаень-мануфактур месяц таму зруйнавалі. Мне здаецца, калі я перагарну
яшчэ старонку, Кокс пройдзе за наступны паварот па той вулачцы і я яго
вачыма ўбачу рог яшчэ аднаго дома, які ўжо два гады як зьнік у пыле і
кроквы якога вывезьлі на ЗІЛе як паламаны шкілет рабочыя СБУ-2.
Магчыма, англічанін нават зойдзе ў славутую карчму Галеча, магчыма --
ня спыніцца і пашыбуе да палацу губэрнатара, або заглядзіцца на танцы
надвячоркам каля якога шынка, дастане нататнік і аўтарытэтна напіша
"танцы тут простыя, але ім не бракуе грацыі, і настрой у іх выключна
прыемны", а побач з нататкай намалюе шляхціца: (тут устаўлю малюнак з
кнігі)
...і паставіць дакладную дату: 13 жніўня 1792 года. 215 год таму.
Пераклад главы пра візыт Кокса ў Горадню (першы пераклад на беларускую
мову, наколькі мне вядома) чытайце ў працягу паста...
[[Image:1792_William_Cox_cover.jpg|thumb|right|200px]]
| |||